Logo dostępności
grafika baner strony tytułowej

Korzeniówka

Korzeniówka istniała już w XV wieku. Akta ziemskie drohickie z 1474 roku wspominają Piotra Korzeniewskiego oraz Pawła i Tomasza z Korzeniówki[1].

            W 1569 roku w Drohiczynie i Bielsku szlachta podlaska przysięgała nowemu władcy, królowi polskiemu. Z tych uroczystości zachowały się dokumenty opisujące poszczególnych rycerzy i miejsce ich pochodzenia. Wśród szlachty byli też ci z Korzeniowki. W czasie spisu podatkowego z 1580 roku dziedziczył tu Mikołaj, który oddał podatek z 2 włók ziemskich[2]. Co ciekawe mieszkali tu wytwórcy alkoholu. W tym samym czasie podatek zwany czopowe zapłaciła w tej wsi Dorota Korzeniewska od „warów 3, po gr. 10, zł 1.[3].

            Z tej wsi wywodzi się ród Korzeniowskich alias Korzeniewskich herbu Nałęcz. Istniały jednak jeszcze inne rody o tym samym nazwisku i herbie ale pochodzący z innych ziem Rzeczpospolitej. Trudno więc wszystkich określić, że pochodzili właśnie stąd. Jednak wielu z nich można jednoznacznie określić jako pochodzących z tej Korzeniówki. Byli to na przykład: Wojciech Korzeniewski, pisarz ziemski mielnicki 1534 roku. Wojciech Korzeniewski, burgrabia drohicki 1598 roku[4]Ponadto Jan Korzeniowski, dziedzic części Korzeniówki, z Anny Osmólskiej, miał synów: Marcina, ur. 1682 r. i Mateusza, ur. 1684 r. (metr. w Dziatkowicach). Marcin, ożeniony z Barbarą Kossowską, miał dzieci: Jana Gwalberta, ur. 1708 r., Piotra, ur. 1709 r., Pawła ur. 1711 r., Maryannę, ur. 1712 r., Andrzeja, ur. 1717 r. i Michała, ur. 1720 r. (metr. w Dziatkowicach). Z nich:  Michał zaślubił 1-o v. 1753 r. w Zarembach Ewę Lipińską, a 2-o v. 1765 roku Rozalię Zarembiankę i umarł 1782 r.. Andrzej zaślubił 1743 r. Maryannę Zarembiankę, córkę Dionizego, wdowę po Józefie Dobrogowskim  i pozostawił z niej: Tomasza, ur. 1743 roku, Antoniego, ur. 1744 roku, ożenionego z Katarzyną Zarembianką, Maryannę, wydaną 1763 r. za Piotra Kryńskiego, Rozalię, żonę Krzysztofa  Lipińskiego 1770 r., Stanisława, ur. 1752 r. i Andrzeja, ur. 1754 r[1].

            (….) Adam Korzeniowski, syn Jana, ożenił się 1670 r. w Dziatkowicach z Anną Wińską, córką Macieja i pozostawił z niej synów, urodzonych w Korzeniówce: Krzysztofa 1680 r., Andrzeja 1683 r., Marcina 1690 r. i Błażeja 1696 r. Z nich Marcin, zmarły 1767 r., z żony Maryanny, miał syna Kaspra, ur. 1718 r. w Korzeniówce, zmarłego 1775 r., po którym, z Kunegundy Zarembianki dzieci: Franciszek, ur. 1750 r., Antoni Norbert, ur. 1753 r., Jan, ur. 1756 r., Konstanty, ur. 1759 r., Maryanna, ur. 1760 r., Katarzyna, ur. 1765 r. i Rafał, ur. 1767 r. Z nich: Antoni Norbert miał synów: Szymona, ur. 1792 r. i Józefa, ur. 1798 r., po którym, z Teofili Boczkowskiej, Julian Teofil, Emilian Tomasz, Aniela i Wacław Kazimierz, ur. 1838 r. w Kamieńcu. Jan, syn Kaspra, pozostawił synów: Jana Pawła, ur. 1792 r., Piotra, ur. 1799 r., Józefa, ur. 1802 r., Franciszka, ur. 1807 r., Feliksa, ur. 1809 r. i Pawła, ur. 1813 r. Linia ta legitymowała się ze szlachectwa w guberni grodzieńskiej, w latach 1817, 1841 i 1843. W tejże gubernii i w Petersburgu legitymowali się ze szlachectwa: Klemens, Józef, Adolf i Ksawery, synowie Wincentego, Krescenty, ur. 1802 r. i Jan, synowie Kazimierza, a wszyscy wnukowie Józefa, prawnukowie Wincentego, syna Antoniego, wnuka Jana Karola[2].

            Jak widać wielu Korzeniewskich zdołało udowodnić swoje prawa szlacheckie, należeli więc do zamożniejszej szlachty, przynajmniej niektórzy z nich. Sama miejscowość Korzeniówka rozbita była przez pewien czas na mniejsze części zwane Jeziorki (notowana już w XVI wieku) Świechy i Korzeniówka. Jeziorki oraz Świechy są notowane jeszcze w pierwszej połowie XVIII wieku, później istniała już tylko jedna Korzeniówka. Liczyła w sumie 9 włók szlacheckich[3].

            Ciekawostką jest fakt odnoszący się do tej wsi a pochodzący z roku 1674. W tymże roku przeprowadzono pobór podatku pogłównego na podstawie wcześniej sporządzonych spisów ludności. Według A. Laszuk która badała przy pomocy spisów stan zaludnienia Podlasia szlachta, która nie była ujęta w spisach (z różnych powodów) uchylała się od płacenia podatków. Na całym Podlasiu w 1674 roku były tylko dwa przypadki zapłaty podatku mimo braku nazwiska na liście podatkowej. Jeden dotyczył Tołwina, a drugi Korzeniówki. Z tej wsi Wojciech Ciszewski mimo, że „lubo nie był podpisany dał a nobilitate”. Stanowiło to chlubny wyjątek na Podlasiu[4].

            Miejscowi Korzeniowscy mieszkali na terenie Rosji carskiej. Właśnie w tym państwie urodził się Józef Korzeniowski (1857-1924) znany na świecie jako Joseph Conrad, kto wie może jego przodkowie wywodzili się właśnie stąd?

            W ramach represji po powstaniu styczniowym wiele majątków drobnoszlacheckich w tej wsi zostało skonfiskowanych[5].

            We wsi Korzeniówka w 1921 roku było 26 domów i 138 mieszkańców, w tym 1 prawosławny i 2 Żydów. Miejscowość należała do gminy Kąty[6].


[1]    Tamże.

[2]    Tamże.

[3]    Słownik Geograficzny.…, tom IV, s. 436.

[4]    Laszuk A, Ludność województwa podlaskiego w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1999, s. 24.

[5]    Jaszczołt T, Gmina Grodzisk.…., s. 123.

[6]    Skorowidz miejscowości...., s. 20.


[1]    Nazwy miejscowe…., tom V, s. 154.

[2]    Źródła Dziejowe…, s. 63.

[3]    Tamże.

[4]    Boniecki A, Herbarz...., t. 11, str. 224: Korzeniowscy v. Korzeniewscy h. Nałęcz

Urząd Gminy Dziadkowice
17-306 Dziadkowice 13
woj. podlaskie
Tel: 85 65 69 310
Fax:. 85 65 69 314
gmina@dziadkowice.pl
Godziny urzędowania:
od poniedziałku do piątku: 7:45 - 15:45
logo darmowa pomoc
Darmowa pomoc prawna
logo rozlicz pit
Rozlicz PIT
logo harmonogram odpadów
Harmonogram wywozu odpadów
logo krajowa mapa zagrożeń
Krajowa mapa zagrożeń bezpeczeństwa
logo oproznianie zbiornikow bezodplywowych
Opróżnianie zbiorników bezodpływowych
Dziennik Ustaw
cyfrowy urzad logo
Cyfrowy urząd
logo youtube
Sesje Rady Gminy
logo biuletyn informacji publicznej krótki
Biuletyn Informacji
Publicznej
logo podlaskie eu
Podlaskie.eu
Copyright © 2024 Urząd Gminy Dziadkowice.
Wszelkie prawa zastrzeżone

www.dziadkowice.pl